propeller

[si204]

Jeske, grappig dat er binnen zo korte tijd een exact de zelfde propellor opduikt. Fraaie stempel trouwens van de Hembrug met jaartal 1918.
Op die van mij is het jaartal namelijk niet te lezen. En even voor de goede orde: de foto van waarop je gehele prop laat zien (foto 2) is die
van de achterzijde.

Ergens moet ik nog een document hebben liggen over de productie van deze propellers bij Hembrug.

Jan, zoals je mogelijk zult begrijpen ben ik bijzonder geinteresseerd in dit document.

[LVA-40]

Even als reactie op de vraag of het een prop is van een D.III of een Nieuport: er is nogal een verschil in propellers voor motoren. Elke motor had een verschillende propeller en ze waren daardoor onderling niet uitwisselbaar. Omdat de Oberursel motor van de Fokker D.III geen aanduiding heeft "Gnome et Rhone", is snel conclusies trekken niet altijd verstandig. Ook al had de D.III een 160 pk rotatiemotor, het was bij lange na geen Gnome et Rhone. Het type Gnome et Rhone dat 160pk leverde was het subtype Gnome 9N, dat in 1917 op de Franse vliegtuigmotorenmarkt kwam. Zie voor een foto op File:Gnome 9N 1917 160 hp.jpg - Wikipedia, the free encyclopedia.

Het lastige bij dit type motor is dat er bijna geen geallieerde toepassingen zijn. Een versie aangeduid als Type 9 B-2 werd in Duitsland in licentie gebouwd onder de aanduiding Oberursel U.I. Die versie leverde 100pk en het is dus uitgesloten dat het type 9N door Duitse fabrikanten is gebruikt.

Concluderend kan alleen gesteld worden, dat het moet gaan om of een verkeerde aanduiding, of een zeer bijzondere propeller. De enige typen waarin deze motor is toegepast, zijn de Sopwith F.I Camel, Nieport 28C en de Morane-Saulnier AI. De link met Hembrug snap ik dan niet helemaal, maar misschien kregen de props na reparatie bij Hembrug - ik doe maar een gooi - ook het stempel Hembrug kregen ingekerfd. Een laatste niet uitgesloten optie is dat de Nieport 17 jagers als modificatie zijn uitgerust met dit 160pk type, toen de 120pk versie niet meer voorhanden was. Qua afmetingen zou het moeten kunnen.

Wie het weet, mag het zeggen. Probeer wel, en daar trap ik soms zelf ook nog steeds in, niet te snel conclusies te trekken.

Goed weekend verder,
Jan Grisnich

[Jorri]

Volgens Wikipedia:

Oberursel also built a copy of Gnome's 14-cylinder Double Lambda two-row rotary. This 160 hp (120 kW) engine, designated U.III in Germany, was difficult to build and quickly wore out in service. It was used on the Fokker E.IV and D.III designs.

[si204]

Jan, ik ging er ook vanuit dat mijn prop voor een Sopwith Camel was bestemd
gelet op de naafmarkering en de vorm van de bladen. Mogelijk dat een
Sopwith Camel tijdens WO1 een noodlanding had gemaakt in Nederland
waarbij de prop was beschadigd. Hembrug maakte een vangend exemplaar
wat weer de Hembrug cartouche verklaart. Het is ook maar een aanname.

[LVA-40]

Okee, dank maar weer voor aanvullende informatie.
Het document ga ik opzoeken en inscannen. Stuur me even een PM. Ben druk op dit moment, maar tussen de bedrijven door moet het kunnen.

Even over de Oberursel U.III- dat is een 14 cylinder dubbelrijige rotatiemotor. De Gnohme et Rhone 9N was een enkel rijige 9 cylinder rotatiemotor van 160pk. Dus, of het opschrift is foutief, of de twee sporen die we hier in deze topic volgen zijn fout.
Ik heb even verder zitten zoeken naar de levering van Franse motoren aan Nederland. Dat moeten er twintig geweest zijn, die in oktober 1917 vanuit Frankrijk werden verscheept en in maart 1918 pas in Nederland aankwamen. Daarbij kwamen dan nog de Thulin motoren die in Zweden waren aangekocht, circa 75, en dan nog de motoren die door Trompenburg in licentie zijn gebouwd. Dat zijn er circa 250 geweest, die uiteindelijk niet zijn gebruikt door het einde van de Eerste Wereldoorlog. Ik kan me niet aan de indruk onttrekken dat deze leveringen vrijwel allemaal betrekking hebben op de 80 en 110/120pk versies. Dat sluit de levering van de 160pk versie absoluut niet uit, maar het is wel een feit waar je rekening mee moet houden in het trekken van conclusies.

Er zijn dus in totaal drie mogelijkheden:
1) De propeller is aangemaakt door Hembrug als vervanging van een gebroken exemplaar voor een geinterneerd vliegtuig (zie antwoord si204)
2) De propeller is aangemaakt door Hembrug om gebruikt te worden op de Oberursel U.III van de Fokker D.III (dus foutieve aanduiding van type)
3) De propeller is afkomstig van een Franse Gnome et Rhone motor, die op een vliegtuig van Franse makelij heeft dienstgedaan - maar men is vergeten hoeveel pk's de motor ook al weer leverde.

De uitkomst van deze thread wordt misschien wel bepaald door het opduiken van de diameter van een propeller op een Oberursel U.III motor. Ik schat zelf in dat die geen 2.60 meter is. Waarom niet? Omdat de vliegtuigen waarin ze werden toegepast nog niet eens de helft van die lengte met de motordiameter boven de grond uitkwamen. Vgl. bijvoorbeeld de foto van de Fokker D.III die door een vrachtwagen wordt versleept.

NOgmaals, wie het echt weet mag het zeggen!

Jan Grisnich

[Jorri]

De Oberursel U.III was een in licentie gebouwde Gnome Lambda Lambda, dus dan kan de Gnome aanduiding wel kloppen?

[willem farman (R.I.P.)]

gnome rotatif 80ch in Farmann,Nieuport later werd in Nieuport naast de 80ch ook de clerget motor ingebouwd De bommenwerpers werden voorzien van hispano in 1915 en eind 1915 werd de renault 230ch gemonteerd de rotatifs waren door het gyro effect niet zo geliefd het was veel voeten werk De clerget motoren werden voor het britse rijk alleen vervaardigd door Gwynnes Ltd Hammersmith iron works .London

[LVA-40]

De Oberursel U.III was een in licentie gebouwde Gnome Lambda Lambda, dus dan kan de Gnome aanduiding wel kloppen?

Waarom zouden de Duitsers de naam van een vijandelijke vliegtuigmotorenfabrikant op hun motoren plakken? Daarnaast blijft de vraag waarom de aanduiding Gnome wordt gebruikt op een propeller die door de NL Hembrug (in licentie) is gemaakt.
De Oberursel U.III was een Gnome 14 Lambda Lambda - die heeft wel weer 14 cilinders en bestaat uit twee rijen van 7. Zou dus kunnen. Maar de vraag blijft waarom Hembrug de propeller dan heeft aangeduid als Gnome.

Wat betreft de diameter van de propeller hoort die met z'n 2.60 meter toch thuis op een Oberursel of Gnome van 160pk. Beiden hadden dezelfde diameter.

[jeske71]

Deze prop is dus erg bijzonder. Ergens moet ik nog een document hebben liggen over de productie van deze propellers bij Hembrug. Die kwam ik tegen in het NA, archief MvD, tijdens een bezoekje afgelopen jaar. Zoek ik even op.
Hartelijke groet,
Jan Grisnich

Durf er iemand een waarde aan deze prop te hangen. Zou graag weten waar ik aan zou moeten denken.
En als er maar 2 van zijn

gr
jeske

[sander]

t gaat je toch niet alleen om de waarde he?