B-17 Mission Belle, herdenking en monument

[Breeze]

Vorig weekeind is er een monument onthuld op de plek waar 75 jaar geleden een zwaar beschadigde Boeing B-17G, genaamd Mission Belle, in de Lek is gecrasht.



Hier een impressie van TV-Rijnmond van de indrukwekkende en soms emotionele herdenking en onthulling: https://www.rijnmond.nl/nieuws/173429/Mission-Belle-Memorial-onthuld-in-Nieuw-Lekkerland
Er vlogen zowaar aan het einde van de herdenking nog 2 Amerikaanse AT-16 Texans over, die bij de 2e passage een missing man formatie uitvoerden. Mooi altijd die knetterende brul van een R-1340.
En daar kwam ik ook Daan nog tegen.

De laatste 3 jaar heeft een Mission Belle comité veel werk verricht om dit monument en deze herdenking mogelijk te maken. Aangezien dit vlak bij mijn woonplaats plaatsvond, heb ik alles nauwgezet gevolgd en ook wat luchtvaart technische adviezen geven voor het boek, dat de achtergrond en de hele vlucht van de Mission Belle op 1 dec '43 beschrijft.



Het boek is een Nederlandse bewerking van het Amerikaanse boek met de opgetekende getuigenissen van de bemanning genaamd “We knew we were in for a long day”.
Tevens heb ik geprobeerd om een misverstand uit de weg te ruimen aangaande de route van de B-17 vóór de crashlanding. Hier staat de route die de Boeing heeft gevolgd volgens het organiserend comité:



Zij denken dit zeker te weten, aangezien er 3 ooggetuigen zijn, aangegeven door de icoontjes, die de Boeing hebben zien vliegen ten westen van de crashsite.
De volgende overwegingen brengen mij ertoe te denken dat de B-17 in een rechte lijn vliegend vanuit het oosten, in westelijke richting de Lek is ingedoken.
- Een goede kennis van mij (84 j), die nog zeer goed bij de tijd is, heeft hem als 9-jarig jochie 3,5 km ten oosten van de crashsite zien vliegen in westelijke richting, laag boven de Lek. Zo laag dat hij de vliegers duidelijk kon zien zitten. De motoren waren goed hoorbaar aan het sputteren en de kist was langzaam hoogte aan het verliezen. Zijn opmerking: “ik dacht toen, die komt niet ver meer”. Hij heeft de crash niet kunnen waarnemen.
- De B-17 had vlak voor het doel (Leverkusen) motor 3 verloren en ook waren de verdere beschadigingen door flak en jagers dusdanig, dat ze de bommen hebben gelost en naar huis zijn teruggekeerd.
- Het was niet mogelijk om de propeller van motor 3 in vaanstand te zetten, dus die stond de hele terugvlucht te windmolen(en), met de bijbehorende extra weerstand.
- Tijdens de terugvlucht vlogen ze over een vliegbasis, waarschijnlijk Gilze en zijn ze nogmaals aangevallen door jagers.
- Een korte beschrijving van de overige schade die ze hadden opgelopen voor de crash: veel kogel- en granaatinslagen, rechter aileron weggeschoten, veel (hoogte?)roerkabels kapotgeschoten (lagen in wanorde in de achterromp), problemen met en brandstoflekkende motoren, waarschijnlijk door overbelasting.
- Een zwaar gewonde piloot met een co-piloot, die zijn eerste operationele vlucht uitvoerde en die het laatste deel heeft gevlogen. De overige bemanning was ook licht tot zwaar gewond.
- Getuigenis van de bommenrichter, die in de neuskoepel het beste overzicht had: We were shot up so bad, the pilot got on the intercom and said: you boys want to bailout, crash land or ditch? Instantly everyone replied, bailout. The attempt to gain enough altitude for bailout failed. He came back on the intercom and said: we are shot up and out of ammunition that we have to ditch or crash land. We were a minute from the North Sea and the Rhine river was right below and the decision was made to ditch rather than than try to crash land on a dike. Then we hit the water in one of the neatest jobs I’ve ever heard of. After hitting the river, Mission Belle stayed afloat for about 3 or 4 minutes.
- Citaat over de co-piloot: During the chaos, fright and hell of those last minutes before ditching, he thought the pilot had died at the controls. According to the co-pilot, he took control after the pilot was hit, then proceeded to ditch the plane.
- Volgens het KNMI was op 1 dec '43 de wind: WNW Bf-4.

Dit alles overwegende lijkt het mij onmogelijk en bovendien zeer onlogisch dat de B-17, laagvliegend boven de Lek, nog een Spitzkehre heeft gemaakt, om vervolgens met de wind in de rug te ditchen. De 3 westelijke ooggetuigen lijken mij z.g. “klapgetuigen”, zoals de politie dat vaak meemaakt na een autobotsing.
Ben benieuwd of de verzamelde luchtvaartkennis op dit forum hier een mening over heeft.

De co-piloot heeft mijns inziens een bijzondere prestatie verricht door een zwaar beschadigde kist met beperkte roercontrole, zodanig op de Lek neer te zetten dat de hele bemanning op één na (de staartschutter) kon ontsnappen voordat de kist zonk. Ze zagen kans om een dinghy op te blazen, waarna ze zijn gered door de lokale bevolking met roeibootjes. Helaas zijn er 2 toch nog verdronken. De 7 overlevenden hebben allemaal het Duitse krijgsgevangenschap overleefd.

Ook bijzonder vind ik dat in het boek de bommenrichter/neusschutter meldt dat hij een ME-109 heeft neergeschoten, plus een FW-190 heeft zien neerstorten. Zo vaak kwam het niet voor dat de mitrailleurs van een enkele bommenwerper kans zagen een jager neer te schieten.

Website van comité Mission Belle

Adri

[Breeze]

Toen ik in Google Maps het gebied oostelijk van Streefkerk zat te bekijken, zag ik ineens een straalvliegtuig boven de Lek, compleet met schaduw, dus laagvliegend. Maar ja die contrails .





Gemeten spanwijdte: ong. 34 m

Het heeft, behalve de locatie, natuurlijk niets met het voorgaande bericht van doen.

Adri

[Kaasjager]

Mooi bericht Adri!

Het was een waardige herdenking.

Ik twijfel ook aan de veronderstelde route over de rivier.
Maar ik vraag me ook af of ze over Gilze zijn gekomen. Ik denk eerder aan Volkel.

Daan

[Breeze]

@Daan, de route heb ik vorig jaar gereconstrueerd aan de hand van de ooggetuigenverslagen in het Amerikaanse boek: “We knew we were in for a long day”.
Hier de kaart met de tekst:




Toen ze uit de wolken kwamen schrijft de bommenrichter dit: "The clouds lasted for 30 to 40 minutes before we burst out into the open over the town of Aachen near Cologne in the corner of Belgium, Germany and the Netherlands."
Bij nader inzien twijfel ik nu aan dat routepunt Aken, want dan zouden ze een kwartier lang 240° hebben gevlogen, i.p.v. de koers 320° richting thuisbasis. En bovendien is de afstand Aken - Keulen 65 km. Die Yanks maakten wel eens vaker navigatiefouten, zoals b.v. het vergissingsbombardement op Nijmegen.
Als ze inderdaad, zoals ook beschreven in de verslagen, eerder 320° hebben ingezet, dan zouden ze na 30-40 minuten boven Eindhoven hebben kunnen uitkomen. Maar dan nog lijkt Gilze waarschijnlijker dan Volkel.
Dit schrijft de bommenrichter: "Five minutes from the coast we buzzed a fighter field and in no time we had 5 fighters hitting us from all sides. So many tracers came through the nose, that it looked like Christmas fireworks. Everybody was getting shot to pieces and the rudder control was shot away. Then the aileron or the small flap on the very outside of the wing was nearly gone."
En toen ging ik kijken wat er nou was gestationeerd in '43 op de bases die op de route lagen. Alleen Volkel komt in aanmerking, want daar stonden 109s en 190s. Op Welschap en Gilze stond het zware werk, Dorniers en Junckers.
Wie het weet mag het zeggen.

Adri