[h4]Het onststaan van vliegveld Ockenburg[/h4]
Vanwege de uitbreiding van de Nederlandse luchtvloot en de verspreide opstelling van vliegtuigen was er behoefte gaan ontstaan aan meerdere vliegvelden. Als gevolg hiervan werden er op diverse plaatsen in Nederland hulpvliegvelden ingericht, ??n daarvan was vliegveld Ockenburg. Het was kapitein- vlieger Bach die zijn oog had laten vallen op het gemeentelijke sportpark Ockenburg.
Op 13 november 1939 maakte de Inspecteur der Militaire Luchtvaart, kolonel-vlieger F.A. van Heyst, melding aan de minister van defensie dat naast hulpvliegveld Wieringermeer ook hulpvliegveld Ockenburg in gereedheid was gebracht.
Gelegen in het verlengde van de Haagse Laan van Meerdervoort mat het vliegveld 650 bij ruim 200 m. Het was omgeven door een sloot die aan de zuidoostelijke zijde werd onderbroken door de ingang. Hier bevond zich het wachtlokaal en nog vier andere loodsen.
Het was niet de bedoeling dat de LuVA veel gebruik zou maken van Ockenburg. Vijf niet-gevechtsklare [wiki]Douglas 8A-3N[/wiki] bommenwerpers en twee evenming gevechtsgerede [wiki]Fokker G.I[/wiki] (Wasp) jagers stonden verspreid opgesteld langs de noordwestelijke rand van het hulpvliegveld.
De bewaking was in handen van het op 8 mei aangekomen 22e Dep.Comp.Bewakingstroepen. Ze waren nauwelijks drie maanden in dienst. Hadden geen handgranaten en al evenmin verbandpakjes. Gevechtsdekking was er niet. Wel een sloot in de rug van deze militairen. In totaal stonden 96 manschappen klaar om Ockenburg te verdedigen. Ze werden verdeeld in drie secties die ongedekt vanaf de zuidrand stelling zouden nemen. In drie hoeken van Ockenburg stonden lichte mitrailleurs opgesteld.

[h4]De aanval[/h4]
De Duitse operatie Fall Gelb startte in de vroege ochtend van 10 mei 1940. Deze operatie had onder andere tot doel de vliegvelden [wiki]Vliegveld Waalhaven|Waalhaven[/wiki], [wiki]Vliegbasis Valkenburg|Valkenburg[/wiki], [wiki]Vliegbasis Ypenburg|Ypenburg[/wiki] en Ockenburg aan te vallen en te bezetten, daarnaast zouden, op de eerste gevechtsdag, meerdere troepen ingevlogen moeten worden. Hierna was de opdracht om vanaf de vliegvelden Valkenburg, Ypenburg en Ockenburg uit te breken en vanaf drie kanten op te rukken naar Den Haag om de koninklijke familie, het kabinet en militaire leiding gevangen te nemen om zo capitulatie af te dwingen.

In de nacht van 9 op 10 mei werden er overvliegende vliegtuigen gehoord. Kort voor zonsopgang vlogen hoog boven Ockenburg vreemde vliegtuigen. Toen rond 4.00 uur het bombardement op vliegveld Ypenburg werd waargenomen beseften de mannen van Ockenburg dat het oorlog was. Rond 4.45 uur landden kort na elkaar de [wiki]Fokker D.XII|Fokker D.XII's[/wiki] 217 en 228 van [wiki]1.JaVA[/wiki] evenals de Douglas 8a-3N's 389 en 391. Munitie en benzine hadden deze nodig. Alleen het eerste kon worden geleverd. Even later bestookten een aantal laag overvliegende Duitse jagers het vliegveld. In tegenstelling tot de vliegvelden Ypenburg en Valkenburg, begon de aanval op Ockenburg niet met een inleidend bombardement. Er sprongen wel parachutisten af, gevolgd door 28 Ju-52s die op Ockenburg landden. De Duitsers openden direct het vuur.

De rechter- en middensectie groepten samen rond de loodsen waarna een hevig vuurgevecht ontstond. De linkersectie weerde zich in het open veld. De meest oostelijk opgestelde mitrailleur werd tot zwijgen gebracht. De schutter sneuvelde. Al snel werd het vuuroverwicht van de Duitsers te groot. De rechter- en middensectie wilden terugtrekken op de aarden wal. Onder zware verliezen lukte dit enkelen. De linkersectie streed verder, maar moest nog voor 07.00 uur de strijd staken. Van de 96 manschappen waren er 24 gesneuveld en 18 gewond. Een onbekend aantal gaf zich over.

[h4]De herovering[/h4]
Het gevecht rond Ockenburg bleef niet onopgemerkt. Militairen, administratief personeel, militaire werklieden, de muzikanten van de Koninklijke Militaire Kapel - trokken allemaal op. Helaas gebeurde dit niet georganiseerd en waren ze bovendien meestal licht bewapend. Een [wiki]Fokker T.V[/wiki], de 855 bombardeerde Ockenburg en minstens vier Ju-52s werden vernield. De 855 werd boven zee door vijf jagers neergeschoten. Later bombardeerden drie T-Vs, de 854, 856 en 862 bestookten het vliegveld.
De artillerie die bij Poeldijk was opgesteld, verjoegd uiteindelijk de Duitsers van Ockenburg. Vanaf acht uur bulderden de kanonnen. Door steeds te vuren als nieuwe Junkers naderden om te landen, werd voorkomen dat meer troepen konden worden afgezet. De Duitsers zochten al snel het beschutte terrein ten zuiden van Ockenburg op. Pogingen om hen die dag daaruit te verdrijven, mislukten. Het 1e Bataljon Grenadiers heroverde Ockenburg uiteindelijk. Zij namen ongeveer 160 manschappen gevangen. Van de gelandde Junkers waren er slechts zes weer op gestegen, en van de 22 Junkers die in de omgeving waren geland waren slechts vijf weer ontsnapt.
Ongeveer 360 Duitsers hadden zich onder leiding van generaal Graf von Sponeck tijdig kunnen terugtrekken in de bossen van het landgoed Ockenburg.
Na opdracht gekregen te hebben om op te trekken naar Overschie, hebben zij die positie in de nacht van elf op twaalf mei verlaten. Op dertien mei wisten ze Overschie te bereiken en stand te houden tot aan de capitulatie.

[h4]Na de caputilatie[/h4]
Na de capitulatie werd het vliegveld afgesloten en tot Sperrgebiet verklaart. De vliegtuigwrakken, werden afgevoerd richting het Haagse Laakhaven gebied. Om uiteindelijk per boot vervoerd te worden naar het Zerlege Betrieb in Utrecht. Daar werden de wrakken verder ontmanteld. De Nederlandse vliegtuigen die nog in goede staat waren werden voorzien van het Duitse kentekens en afgevoerd naar Duitsland. Daar werden zij met name ingezet voor trainingsdoeleinden. Een [wiki]Fokker D.XXI[/wiki] en [wiki]Douglas 8A-3N[/wiki] toestel zijn als oorlogsbuit en tentoongesteld in het luchtvaartmuseum te Berlijn.

[h4]Gebruik door de Duitsers[/h4]
Van het vliegveld werd eind 1940 begin 1941 een schijnvliegveld gemaakt en was bij de Duitsers bekend onder de naam SF 19. Aan de kant van de Kijkduinsestraat werden rieten matten opgesteld om het terrein aan het zicht te onttrekken. Aan de linkerkant van de Wijndaelerweg werden een 10-tal namaak loodsen neergezet. Deze bestonden uit een aantal palen met een dak erop, er omheen waren netten gespannen. Tevens werden op het veld houten vliegtuigen neergezet. Ook werden lichten aangebracht die moesten dienen als landingslichten.

In eerste instantie was het de bedoeling om het V-2 (Vergeltungswaffe) vanaf september 1944 te lanceren vanaf de Franse kust. Omdat deze locatie door de invasie niet langer gebruikt kon worden, werd gekozen voor locaties aan de Nederlandse kust.
Vanaf oktober 1944 werden ook vanuit de bossen rondom Ockenburg en de psychiatrische inrichting "Bloemendaal" V-2 raketten richting Engeland gelanceerd. De bossen boden een uitstekende beschutting tegen wind en Engelse bommenwerpers.
Omdat Ockenburg tot sperrgebiet was gemaakt hadden omwonenden in eerste instantie weinig last van de lanceringen, de veranderde wel vanaf het moment dat een lancering mislukte. Een op nieuwjaarsdag 1945 gelanceerde V-2 vanaf Ockenburg mislukte en kwam terecht in de Haagsche Indigostraat. Tientallen mensen vonden de dood.


Bronvermelding